Artykuł ten nie powstałby bez poświęcenia Waszego czasu, Drodzy Czytelnicy. To wynik Waszych doświadczeń, którymi się podzieliliście. Temat kosztów certyfikacji Systemu Zarządzania Jakością wg ISO 9001 jest niemalże w całości opracowany na podstawie anonimowego badania, przeprowadzonego w październiku 2012 roku, wśród grupy użytkowników serwisów Jakosc.biz oraz Goldenline.
Kogo pytaliśmy o koszty certyfikacji ISO 9001?
Udało nam się zebrać wyniki 103 ankiet. Biorąc pod uwagę wielkość przedsiębiorstwa (liczbę pracowników), zebraliśmy wyniki 10 przedsiębiorstw mikro, 34 małych przedsiębiorstw, 38 średnich oraz 21 dużych przedsiębiorstw (rysunek poniżej).
Na rysunku poniżej przedstawiono zestawienie uczestników ankiety ze względu na obszar działalności organizacji. Większość prowadzi działalność związaną z produkcją przemysłową. Drugą grupą pod względem liczebności są firmy oferujące usługi.
Jakie są średnie koszty certyfikacji ISO 9001
Najbardziej oczekiwaną informacją jest średni koszt certyfikacji systemu jakości. Zgodnie z ustalonym wcześniej podziałem na mikro, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa średni koszt certyfikacji przedstawiono na rysunku poniżej. Zauważalna jest tendencja, że im większe przedsiębiorstwo, tym większy jest koszt certyfikacji.
Te dane warto jednak traktować bardzo ogólnie.
Dla naszych Czytelników istotna także będzie mediana, rzucająca inne światło na powyższe dane (rysunek pod akapitem). Tendencja wzrostu kosztów wraz ze wzrostem wielkości organizacji jest nadal zauważalna. Czy jest to podstawą do podania wzoru służącego do obliczenia kosztów certyfikacji? Odpowiedź znajdziemy w kolejnym akapicie.
Podczas analizy wyników badania można zauważyć ogromny rozrzut, jeśli chodzi o szczegóły oferty. Aż 11 badanych odpowiedziało, że wdrożenie systemu jakości w ich organizacji kosztowało 12 000 złotych. Prześledźmy szczegóły takiej oferty.
Jak duże są te organizacje? W jakim obszarze działają?
Informacje zawarte w powyższej tabeli są dowodem na to, że trudno o jednolity wzór na wyliczenie kosztów certyfikacji. Dlaczego?
Porównanie ofert jednostek certyfikujących – nie takie proste
Aż trzy czwarte ofert jednostek certyfikujących zawierało dodatkowe usługi w cenie, poza samym audytem certyfikującym. Ponad połowa rozszerzonych ofert zawierała także dwa coroczne audyty nadzoru. Pozostałe bonusy wchodzące w skład oferty certyfikacji zdarzały się niemalże pojedynczo, na przykład wdrożenie systemu (sic!), audyt wstępny czy szkolenia zewnętrzne. To jeden z powodów, dla których trudno o wypracowanie wzoru do wyliczenia kosztów certyfikacji.
W ramach sugestii jednego z czytelników na początku zbierania danych pojawiło się uzupełniające pytanie o wskazanie dodatkowych kosztów wdrożenia systemu jakości, czyli kosztów niebędących opłatą dla jednostki certyfikującej.
Odpowiedzi były przeróżne i wahały się w granicach od kwoty 0 złotych, z powodu posiadania przeszkolonej wcześniej załogi, aż po 50 tysięcy złotych. Wartości te wynikały z obecności następujących elementów:
- szkoleń,
- konsultingu, doradztwa,
- zakupu norm,
- doposażenia laboratorium,
- certyfikacji, wzorcowania urządzeń,
- premii dla pełnomocnika.
Pytaliśmy dalej o nazwę jednostki certyfikującej oraz o stopień zadowolenia ze współpracy. Można tylko dodać, że grupa 103 respondentów wspomniała aż o 20 różnych jednostkach certyfikujących, bardziej lub mniej znanych. Nie wszyscy odpowiedzieli na to pytanie, gdyż odpowiedź była nieobowiązkowa.
Czy biorący udział w naszej ankiecie są zadowoleni ze współpracy z jednostką certyfikującą? Połowa badanych ocenia współpracę na poziomie zadowalającym, niespełna 45% zapytanych – na poziomie wysokim. Tylko niespełna 5% oceniło współpracę z jednostkami certyfikującymi na poziomie niskim.
Jakie wnioski można wyciągnąć na podstawie tego badania?
- Wzór na obliczenie kosztów wdrożenia SZJ w organizacji – nie istnieje. Oferta jednostki certyfikującej na pewno zależy szczegółów, czyli od zakresu oferty (czy oferta obejmuje audyt nadzoru, audyty wstępne, czy też nie).? Nie bez wpływu pozostaje kwestia wielkości organizacji, a może i branży. Na podstawie wyników przeprowadzonej ankiety trudno o więcej wniosków. Wpływ ma także na pewno renoma i wizerunek jednostki certyfikującej, o czym dotychczas w tym artykule nie było mowy, a praktycy mają świadomość, że taka zależność także istnieje.
- Koszt certyfikacji przez zewnętrzną jednostkę może być jedynie częścią wydatków związanych z inwestycją, jaką jest wdrożenie ISO 9001. Pozostałe składowe zależą głównie od tego, w jaki sposób firma zapewni szkolenia i utworzenie dokumentacji. Na tym etapie warto rozróżnić koszty certyfikacji od kosztów wdrożenia. Te wydatki inaczej mogą się rozkładać w czasie, inne są także możliwości wpłynięcia na ich wysokość.
Dziękujemy za wzięcie udziału w ankiecie i liczymy na Państwa komentarze po lekturze tego artykułu.
